Aad Burger (88) begint al 71 jaar lang de dag met een moment van stilte. ‘Het is een essentieel onderdeel van mijn dagelijks leven, net als eten, wassen en slapen. Ik kan me niet veroorloven het over te slaan.’

'Bij het wakker worden ‘s morgens zet ik vijftien minuten alles opzij en begin met een moment van stilte. Zo heeft stilte een vaste plaats in mijn leven. Soms lees ik iets uit de Bijbel of een ander boek, ik bid en dan luister ik naar de gedachten die opkomen. Het begint meestal met praktische dingen. Ik ben nu 88 en ook gehandicapt, dus het is voor mij extra belangrijk om goed na te denken hoe ik alles praktisch regel.

Ik zet alles op een rijtje, vergaderingen die op de planning staan, e-mails of brieven die ik moet sturen, mensen die ik wil bellen. Ik denk na over hoe ik mijn dag moet indelen, hoe ik met nieuwe contacten verder ga. Het is voor mij een manier om iedere dag te bedenken hoe ik kan bijdragen aan een betere wereld.

Ik schrijf alles op. Zo  vergeet ik het niet en krijg ik ruimte voor nieuwe gedachten. Anders blijf je de hele dag bezig met praktische dingen. Ook lees ik altijd de gedachten van de dag ervoor terug. Ik bedenk wat er goed is verlopen en wat minder goed. Als ik merk dat iets niet goed is verlopen, kijk ik wat ik er van kan leren.' 

Even wennen

'Stil zijn betekent voor mij vooral proberen te luisteren of er iets opkomt. Soms gebeurt er niets en blijft het stil. Soms krijg ik een verwachte of onverwachte gedachte die ik bij de kop moet pakken. Naast de stille tijd in de ochtend probeer ik ook gedurende de dag lege momenten te gebruiken om stil te zijn en te luisteren. Bijvoorbeeld als ik ergens moet wachten. Daarom heb ik mijn notitieboekje altijd bij de hand.  

Ik ben begonnen zo de dag te beginnen op mijn zeventiende. Het was vlak na de oorlog en ik ging met een groepje jongeren naar Caux in Zwitserland om daar het gebouw te helpen schoonmaken dat het conferentiecentrum van Morele Herbewapening zou worden [de voorloper van Initiatives of Change, red.] Daar leerde ik over de gewoonte van stille tijd en begon dat toepassen. Het kostte zeker tijd om daar aan gewend te raken.'

Kritisch blijven

'Het komt praktisch niet voor dat ik het over sla. Hoe ik de tijd ervoor bewaak? Er zijn meer dingen die je dagelijks doet, zoals wassen en drie keer per dag eten. Het is een essentieel onderdeel geworden van mijn leven. Ik kan het me niet veroorloven over te slaan. Dan vergeet ik dingen, ben ik niet voorbereid.

Vroeger zeiden we altijd: als je er geen tijd voor hebt, moet je het twee keer zo lang doen. Dan is je leven blijkbaar te rommelig. In mijn geval, zou ik zeggen dat het mijn leven zelfs versnelt. Ik zie eerder wat ik moet doen of nalaten. Ik heb het eerder door als iets niet goed loopt en kan het sneller corrigeren.

Wel let ik op dat het geen routine wordt. Ook de stille tijd zelf probeer ik kritisch te blijven bekijken. Ik lees nu bijvoorbeeld sinds kort een tekst ter inspiratie na afloop van het stil zijn. Eerst deed ik dat ervoor. Maar ik heb gemerkt dat ik mijn gedachten niet wil laten beperken door wat ik lees. En zo verander ik misschien na verloop van tijd weer de volgorde.’

De kracht van stilte

Initiatives of Change (IofC) gelooft in de kracht van stilte en reflectie als een vast onderdeel van ons leven. Al meer dan negentig jaar hebben mensen van IofC daarom ervaring opgedaan met het regelmatig houden van stille tijd. Dit is een persoonlijk ritueel, waar iedereen op zijn eigen manier invulling aan geeft. In een serie korte interviews vertellen verschillende mensen wat stilte voor hen betekent en hoe ze die opzoeken in het dagelijks leven.

Andere afleveringen:

'Ik ben niet bang voor de stilte' Als Christina (40) na haar werk door het drukke verkeer naar huis is gefietst, zoekt ze steevast even de stilte op. 'Ik kan niet zomaar gaan zitten en stil zijn. Daarom heb ik een speciale hoek in huis met kaarsen, wierook en bloemen om te helpen de overgang naar de stilte maken.'

'Door stilte schep ik ruimte voor de gedachtes die nodig zijn.' De 27-jarige Rudy zoekt vijf keer per dag de stilte op tijdens zijn gebeden. Hoe langer ik het doe, hoe meer ik het begin te waarderen. Door de gebeden word ik me bewuster van mijn omgeving en ik word dankbaarder. En het is ook nog goed voor de knieën.'  

'In stilte voel ik mij verbonden met de wereld om mij heen' In de loop van haar leven heeft Yvonne (69) ontdekt dat stilte dichterbij is dan je denkt. 'Ik heb geleerd dat er in jezelf altijd een plek is waar het rustig is. Door af en toe terug te gaan naar de stilte hoop ik het juiste te doen.'

Waarom is stilte zo belangrijk? Lees er meer over op de stilte-pagina van Initiatives of Change Nederland met tips en handvatten om stilte een vaste plek in je dagelijks leven te geven.

Tekst: Irene de Pous.

Foto header: Paul Mison