Begin zelf 

Het is makkelijk gezegd: wees de verandering die je in de wereld wilt zien. Maar hoe doe je dat? Waar begin je? Iedere levensweg is uniek en er is geen simpel mechanisme dat voorschrijft hoe je die levensweg kan ontdekken. Toch zijn er wel enkele handvatten die kunnen helpen bij deze persoonlijke zoektocht.

Een goed begin is stilte. Stop, neem even pauze van de dagelijkse beslommeringen, van alles om je heen wat om aandacht schreeuwt. Stop, wees stil en begin met luisteren. In stilte kan een mens tot zichzelf komen en kunnen inzichten opborrelen die in de hectiek van alledag geen kans krijgen. Zo kan ons in een tijd van reflectie een weg gewezen worden. Er is altijd een stap die je kunt doen. Je begint wel bij jezelf, maar het blijft daar niet bij. De weg leidt ons naar de ander, naar vernieuwde verhoudingen, naar hoop. Lees bijvoorbeeld hoe de 88-jarige Aad Burger al meer dan 71 jaar elke ochtend een kwartier stil is.

Durf eerlijk naar jezelf te kijken en heb de moed pijnlijke vragen niet uit de weg te gaan. Bij jezelf beginnen betekent verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag. Het lijkt een open deur, maar toch zien we het gemakkelijk over het hoofd. Het moeilijkste is om je trots opzij te zetten. Meestal vinden we dat anderen moeten beginnen. Als mensen eerlijk zijn over waar zij fout zijn geweest en durven zeggen dat het hen spijt, werkt dat aanstekelijk en voor henzelf bevrijdend. Lees bijvoorbeeld het verhaal van de Roemeense Diana Damsa, die haar eigen vooroordelen over Roma ontdekte en nu een voorvechter is geworden voor rechten voor Roma.

Zoek verdieping in je eigen levensbeschouwing, of deze nou religieuze of humanistische wortels heeft. Waarden zijn als wegwijzers, zowel in het dagelijks leven als voorbij de vragen en noden van alledag. Universele morele maatstaven als eerlijkheid, zuiverheid, onzelfzuchtigheid en liefde kunnen ons helpen te zien wat er kan veranderen in ons leven. Leven wij wel wat we geloven? De boodschap voor een betere wereld wint aan kracht als je er zelf naar leeft. Zo vertellen Rudy van der Aar en Mohammed Kechouh hoe zij inspiratie vinden in de Islam om duurzamer te leven. Om de daad bij het woord te voegen besloten zijn naar Mekka te fietsen.

Het proces van persoonlijke verandering is nooit klaar, het is een tocht zonder einde. Ruimte en tijd voor reflectie kunnen helpen steeds weer een volgende stap te zien. Maar het helpt ook om ervaringen met anderen te delen en steun en inspiratie te zoeken bij mensen die ook naar een betere wereld streven. Verbind je met anderen, bemoedig elkaar. Samen sta je sterker. Zo ervoeren bijvoorbeeld ook Sylvie en Marjolein die meededen aan de training Zingeving, ethiek en leiderschap.