Vanaf september 2017 is het initiatief Geloven in Groen officieel van start gegaan bij Initiatives of Change (IofC). In opdracht van de gemeente Den Haag zet IofC zich in om hindoes, christenen en moslims via hun gebedshuizen in Den Haag met elkaar te verbinden op het thema van duurzaamheid. De verduurzaming richt zich op het verminderen van energieverbruik, meer groen rondom gebedshuizen, omgaan met afval, en werken aan bewustwording en gedragsverandering voor een duurzamere wereld.

Van Parijs naar Den Haag

Het begon allemaal een jaar geleden toen Jetty Karthaus, projectleider van Geloven in Groen van de gemeente Den Haag, voor een gesprek naar Initiatives of Change kwam. De gemeente Den Haag wil zich inzetten voor het halen van de doelstellingen die tijdens de klimaatconferentie in 2015 van de Verenigde Naties in Parijs zijn geformuleerd. Daarnaast wil de gemeente ervoor zorgen dat meer inwoners van Den Haag zich bewust zijn van duurzaamheid en hun gedrag veranderen. Denk bijvoorbeeld aan verminderen van afval, scheiden van afval, verminderen energieverbruik, zuinig met omgaan van water, meer groen (in plaats van stoeptegels), etc.

Eén van de groepen die de gemeente Den Haag hierbij wil betrekken, zijn de gebedshuizen en hun achterban. Jetty Karthaus’ motivatie is persoonlijk: ‘Ik was erg getroffen door de encycliek ‘Laudato si’ van Paus Franciscus: een oproep om duurzaam met de schepping om te gaan. En ik zie dat het thema van rentmeesterschap ook terugkomt in andere geloven. Na de bijeenkomst Geloof in duurzaamheid in juni 2016 met Quartier Laak bleek er veel belangstelling voor het thema te zijn en kwam ik op het idee om dit verder handen en voeten te geven.’

Via haar netwerk in het Laakkwartier in Den Haag, waar de focus van het project ligt, hoorde Jetty Karthaus dat IofC wel eens de organisatie kon zijn om dit project te dragen. Zowel Willem Jansen en Laura Reijnders werden erg enthousiast over deze mogelijkheid waarin alle pijlers van IofC – sociale cohesie, duurzaam leven en ethisch leiderschap – samenkomen. Na intern overleg en overleg met andere organisaties, begon IofC in januari 2017 met het benaderen van gebedshuizen in het Laakkwartier en daar buiten.

Bruggen van vertrouwen bouwen

In de aanloopperiode heeft Willem Jansen veel tijd geïnvesteerd in het bouwen van persoonlijke relaties met de verschillende gemeenschappen. Naast het leggen van relaties stond het peilen van de behoefte aan dit duurzame initiatief bij het gebedshuis centraal. Vanaf april kwam er versterking van Rudy van der Aar en Mohammed Kechouh. Willem Jansen vertelt: ‘Afspraken, telefoongesprekken en bezoeken staan centraal, want persoonlijke betrokkenheid is de basis van dit project. In de eerste fase was het belangrijk om te kijken of het idee om te verduurzamen en vergroenen echt leeft bij gebedshuizen. En wat blijkt: het thema leeft! Van het hindoecentrum Sewa Dhaam tot de Nigeriaanse kerk in Laak en van de As-Soenah Moskee tot de Pinkster Gemeente Morgenstond.’

Verder benadrukt Willem dat het erg fijn is om in een team samen te werken: ‘Omdat het werk in gebedshuizen door vrijwilligers wordt gedaan, betekent het dat de mensen met name goed bereikbaar zijn in de avonden en het weekend. Het is daarom erg fijn om dit vanaf april samen te doen met een divers team!’ 

Eerste samenkomst in augustus

Na alle persoonlijke kennismakingen en gesprekken was het tijd om de mensen van de verschillende gebedshuizen bij elkaar te brengen. Op 18 augustus kwamen er 40 mensen van 16 verschillende gebedshuizen samen in de Indonesische Al-Hikmah Moskee. Er waren drie religies vertegenwoordigd: christenen, hindoes en moslims. Daarnaast waren er andere betrokken partijen zoals Duurzaam Den Haag, gemeente Den Haag, de Verbouwwinkel en het ‘A Rocha’ Netwerk. Bekijk het onderstaande filmpje dat een deelnemer heeft gemaakt van deze bijeenkomst.

De deelnemers bruisten van de energie en waren intrinsiek gemotiveerd om verder aan de slag te gaan met het thema. ‘Ik wil graag leren van anderen om een gebedshuis te verduurzamen’, schrijft een deelnemer. Een andere deelnemer schrijft: ‘Duurzaamheid is een belangrijke opdracht voor ons als religieuze mensen, de wereld is niet van ons.’ Tijdens de uitwisseling van behoeften, expertises en interesses blijkt dat er genoeg te doen is en voldoende commitment om verder met elkaar aan de slag te gaan.

Aan de slag!

De komende maanden zetten de deelnemende gebedshuizen zich allereerst in om inzicht te krijgen in hun energieverbruik. Concreet betekent dit dat er bij 15 gebedshuizen een quickscan wordt gedaan. De scan brengt in kaart waar er mogelijkheden zijn voor het gebedshuis om energieverbruik te verminderen. Daarnaast gaat een deel van de groep aan de slag met het vergroenen van de omgeving van gebedshuizen (planten in plaats van stoeptegels) en is er interesse om op spiritueel gebied kennis uit te wisselen over duurzaamheid.

De eerste quickscan is inmiddels al uitgevoerd bij de Al-Hikmah Moskee. Tijdens de week van de duurzaamheid die door de gemeente Den Haag van 3 tot 10 oktober wordt georganiseerd, ging wethouder Joris Wijsmuller op bezoek bij deze moskee. Samen met leden van het team van IofC en deelnemers van het project kreeg hij een rondleiding van de gebouwbeheerder om te laten zien welke stappen er al gezet zijn om de Al-Hikmah Moskee te verduurzamen en welke nog zullen volgen. Kortom, genoeg energie en inspiratie om verder samen te werken aan een duurzamer Den Haag.

Laura Reijnders