maandag, juli 8, 2013

Hieronder treft u een uitgebreide geschiedenis van wat tegenwoordig Initiatives of Change heet.

Introductie

Initiatives of Change stond tot eind 2001 bekend onder de naam Morele Herbewapening. Deze beweging kwam in 1939 voort uit de Oxfordgroep. Het begon met Frank Buchman (1878 - 1961). Zijn wieg stond in de Amerikaanse staat Pennsylvania. Daar hebben zich in de 18e eeuw Zuid-Duitse en Zwitserse immigranten gevestigd. Dikwijls kwamen zij wegens hun godsdienstige overtuiging die in Europa werd vervolgd. Buchmans voorvaderen kwamen uit het Oostzwitserse St. Gallen. Hij studeerde theologie in Allentown en werd luthers predikant. Een collega betichtte hem van ambitie. Om te laten zien dat het verwijt niet klopte, nam Buchman de baan aan van directeur van een tehuis voor verwaarloosde jongens in één van de armste wijken van Philadelphia. Van dit moeilijke werk maakte hij een opmerkelijk succes. Het bestuur dat het project financierde, zes pilaren van de kerk, was niet tevreden. Op bezuinigingen werd aangedrongen. Buchman achtte dit in strijd met zijn opdracht. Een onprettige ruzie volgde. Buchman nam boos zijn ontslag. Gefrustreerd werd hij bovendien ook nog ziek. Om op verhaal te komen ondernam hij een reis naar Europa.

In een klein kerkje in het Engelse plaatsje Keswick hoorde hij de voorganger, een vrouw, preken over het Kruis van Christus. Buchman vertelde later: 'Zij onthulde het Kruis voor mij, een leer die ik sinds mijn jeugd had gekend, een geloofstuk uit mijn kerk. Ik was die kerk binnengegaan met een tegen zichzelf verdeelde wil, met een hart vol hoogmoed en wrevel. Ineens zag ik het beeld van de gekruisigde Christus voor mij. Ik dacht aan de zes bestuursleden. En plotseling werd mij duidelijk: ik was de zevende die fout zat. Christus overbrugde de kloof die mij van deze mannen scheidde. Met een nieuw gevoel van overvloedige blijdschap ging ik de kerk uit. Nog diezelfde dag schreef ik aan de zes bestuursleden ieder een brief. En ik vroeg hun om vergeving voor mijn wrok en hoogmoed. Niet voor de overtuiging die ik nog steeds koesterde.'

Op die dag in 1908 verloor Buchman zijn verbittering tegenover de zes mannen. Nog diezelfde dag ervoer hij dat zijn ervaring overdraagbaar was. Een medegast in zijn hotel stelde een wandeling voor. Onderweg vertelde deze hem dat hij overhoop lag met zijn familie. Buchman beschreef eenvoudigweg wat hem was overkomen. Daardoor geïnspireerd, besloot zijn metgezel God ook in zijn hart binnen te laten. Op grond van deze en andere ervaringen kwam Buchman tot de conclusie: Met Gods hulp kan de richting van het leven van een mens veranderen. Door ons dienend ter beschikking te stellen van de Kracht die dit bewerkstelligt, kunnen wij meewerken aan de verandering van volken en van de wereld. Hoe we zelf leven, wat we uitstralen is daarbij van belang.

Strategie

Verandering in je eigen leven? De les die Frank Buchman had geleerd was een oeroude wijsheid: wie iets wil veranderen moet met zichzelf beginnen. Hij moet als het ware eerst de balk in het eigen oog zien, voordat hij de splinter in het oog van de ander kan verwijderen. Niets nieuws! Wel nieuw was de consequente manier waarmee hij deze oude waarheid in daden omzette. Hij leerde ook dat een nederig verhaal over je eigen tekortkomingen, mits op het juiste moment gebracht, anderen over een drempel kan heen helpen. 'Verandering' is dus door te geven.

Dat 'doorgeven' ging Buchman als zijn taak zien. Aanvankelijk bleef het kleinschalig. Maar ook daarin kwam verandering. Een lid van de bestuursraad van Penn State University hoorde van het werk dat Buchman deed. De genoemde universiteit bevond zich in een slechte toestand. Er werd door de studenten - veelal plattelandsjongens uit solide christelijke gezinnen - zeer veel gedronken en weinig gestudeerd. De studieresultaten bleven achter bij andere instellingen. Ook de sportresultaten waren jammerlijk. Zo dacht dit bestuurslid aan Buchman die intussen naam had gemaakt. Buchman liet zich overhalen. Maar aanvankelijke bereikte hij weinig. De studenten moesten niets van hem hebben. Zij gaven hem de bijnaam: 'Reine Robbie'. Spoedig beseft Buchman dat er behalve goede bedoelingen ook een beleid, een strategie, nodig is. Van een collega leerde hij dat je zo'n strategie kunt zoeken en stap voor stap kunt vinden in een 'stille tijd'. Bidden is één ding. Luisteren iets anders. Zo begon hij 's morgens vroeg genoeg op te staan om zo'n tijd van stilte in te lassen, voordat de telefoon ging rinkelen en de mensen binnen kwamen. Hij leerde ook dat het belangrijk is de gedachten, die je al luisterend naar de innerlijke stem te binnen schieten, op te schrijven. Want, placht Buchman met een Chinees spreekwoord te zeggen: 'Zelfs het sterkst geheugen is zwakker dan de bleekste inkt'. Zo werd hem een weg gewezen in de universiteit. Op drie mensen concentreerde hij zich. Op de decaan, een man die zo genoeg had van de vrome praat van zijn vrouw dat hij zich 'agnost' was gaan noemen; op een briljante student die aanhanger was van Confucius; en op de dranksmokkelaar die van zijn functie als 'oppasser' misbruik maakte om de studenten tegen de regels van de universiteit in sterke drank te verkopen. Ieder van deze drie maakte een diepe verandering in zijn leven door. Hun voorbeeld werkte aanstekelijk. Vooral dat van de dranksmokkelaar. Twee jaar na Buchmans komst werkten 1200 van de 1500 studenten mee met zijn programma. De studenten begonnen betere examenresultaten te krijgen. En zelfs op het sportveld ging het goed.

China

Het was in China dat Frank Buchman een nieuwe ontdekking deed. Hij was daar uitgenodigd om deel te nemen aan christelijk werk. In die tijd rond 1915 waren er vele duizenden zendelingen en missionarissen aan het werk in China. Het werd ook, juist toen, dooreen geschud door revolutie. Er heerste chaos. Wat Buchman trof was dat de zendelingen en missionarissen weinig belangstelling leken te hebben voor de problemen van het land. Zij bepaalden zich tot werk in een vroom getto. Bovendien was hun werk opvallend onvruchtbaar. Tot ergernis van zijn collega's begon Buchman contact te zoeken met de mensen die wel met de toekomst van China bezig waren. Buchmans visie boeide hen. Mensen veranderen? Maar dat was juist wat nodig was. Het christelijke etiket stoorde hen niet. Wel werden ze gepakt door het wezen van wat Buchman nastreefde. En de onvruchtbaarheid van christelijk werk... Het werd, dacht Buchman, veroorzaakt door de kloof tussen woord en daad. Want moeten christenen niet in de eerste plaats waarmaken wat ze prediken? Wanneer de evangelische boodschap geen gestalte krijgt in mensen, overtuigt zij niet. Zo kwam Buchman ertoe meer nadruk te leggen op de uitdaging van de Bergrede (Mattheüs 5-7). Een collega-theoloog had deze samengevat in vier maatstaven: eerlijkheid, reinheid, onzelfzuchtigheid en liefde. En een maatstaf is pas echt maatstaf als hij onder alle omstandigheid geldt, 'absoluut', 'zonder uitvluchten en vergoelijking'. Buchman kwam tot de conclusie dat een meedogenloos eerlijke blik in de spiegel van een lauwe christen iemand kon maken die anderen pakt en bezielt. Menigeen vond door een eerlijk zelfonderzoek met deze 'maatstaven' en door goed te maken wat niet in orde was, nieuwe kracht in zijn geloofsleven. Er waren ook velen die woedend waren op Buchman. Zij beweerden dat zijn aanpak in strijd was met het christelijk gebod der liefde. Zij stookten achter zijn rug. Tenslotte bereikten zij dat hij uit China werd teruggeroepen. Buchman had er iets bijgeleerd. En hij heeft zich niet uit het veld laten slaan.

Problemen rond de tafel...

De eerste wereldoorlog was in 1918 ten einde. Een tijd van hooggestemd idealisme brak aan. Men werkte aan universele vrede en vrijheid. Een vriend, een Brits officier, nodigde Buchman uit als waarnemer naar een ontwapeningsconferentie in Washington. Hij luisterde naar de prachtige redevoeringen. Maar ze bevredigden hem niet. Nadenkend over wat eraan schortte, kwam bij hem de gedachte op: 'De problemen rond de tafel zijn veel dringender dan de problemen op de tafel.' In verandering van motivatie zag Buchman de sleutel. Hij zei: 'Tenzij wij de menselijke aard veranderen op kolossale schaal, zal de wereld voortgaan op haar historische weg van geweld en vernietiging.' Hij voegde eraan toe: 'Je kunt wel een nieuwe wereld op papier uitstippelen, maar wil je die wereld laten functioneren, dan moet je haar opbouwen uit vernieuwde mensen.' Het was een tijd van revoluties. Maar Buchman dacht aan een andere dan een staatkundige omwenteling, aan de 'grootste revolutie aller tijden, waardoor het Kruis van Christus de wereld omvormt'. Het was op dat moment in zijn leven dat hij het gevoel kreeg geroepen te zijn het comfort op te geven van een baan als universitair docent met een goed salaris en lange vakanties, om zich vrij te maken en zich geheel te wijden aan verandering in de wereld.

Oxford-Groep / Morele Herbewapening

Terwijl hij zich wijdde aan deze nieuwe taak, sloten zich mensen bij Frank Buchman aan; onder hen een groep studenten. In de Britse universiteit Oxford ontplooiden zij een veelheid van activiteiten. Hun visie was: vernieuwde mensen, vernieuwde volken, een nieuwe wereld. In 1928 trok een team van Oxford-studenten naar Zuid-Afrika. Overal werden zij verwelkomd. Spoedig heetten zij 'de Oxford-Groep'. Onder die naam werd nu het werk van Buchman bekend. Dat werk nam een hoge vlucht in de jaren dertig. Overal ter wereld, maar vooral in Noord-Amerika en West-Europa voelden mensen zich aangesproken door de visie dat wanneer zij met zichzelf zouden beginnen, de wereld een keer ten goede zou kunnen nemen. Die achtten zij dringend nodig. De economische depressie had toegeslagen. Miljoenen mensen waren werk- en brodeloos. Bovendien stonden dictators op: Mussolini, Hitler, Franco. Oorlog dreigde. Grootscheepse betogingen en conferenties van de Oxford-groep grepen plaats in Noorwegen, Denemarken, Engeland, Amerika. Ook in Nederland. In 1937 stroomden in de dagen rond Pinksteren tienduizenden mensen naar de Groenteveilinghallen te Utrecht om daar bijeenkomsten bij te wonen onder het motto 'Nieuw Nederland loopt van stapel'. Frank Buchman was zeer bezig met Duitsland. Hij voelde er zich mee verbonden wegens zijn lutherse achtergrond. Daar was een demonische macht opgestaan, zo dacht hij. Een stroom van militant nationalisme was uitgebroken. Maar, zo vroeg hij zich af, zou het niet mogelijk zijn dat jonge mensen, die bereid waren alles te offeren, zelfs hun leven, voor hun natie, dat leven zouden inzetten voor God? Militaire herbewapening - dat was het enige doel van Nazi-Duitsland geworden. Toen Buchman in 1938, temidden van zijn drukke leven, enige dagen rust nam in Freudenstadt in het Zwarte Woud, had hij deze inval: 'De volgende grote beweging in de wereld zal er een zijn van morele en geestelijke herbewapening.' Een programma van Morele en Geestelijke Herbewapening werd gelanceerd in een grote bijeenkomst te Oost-Londen, de wijk van industrie- en havenarbeiders. De leus sprak aan, want ze beantwoordde aan de dringende behoefte van de tijd. Het kreeg alom respons. In Nederland wijdde koningin Wilhelmina er drie radiotoespraken aan.

De vrede winnen...

De oorlog brak uit. Buchman was kort tevoren met een internationaal team naar Amerika getrokken. De morele krachten daar versterken, voorwaarden te scheppen om na de oorlog ook de vrede te winnen, werd zijn doel. Toen de kanonnen zwegen, keerde hij met een groot team naar West-Europa terug. Daar vatten Zwitsers de overtuiging op dat zij, die van oorlogsvernietiging verschoond waren gebleven, een speciale taak hadden te werken aan Europa's geestelijke wederopbouw. Zij brachten indrukwekkende offers. Zo werd het mogelijk het hotel Caux Palace in Caux bij Montreux te kopen, een gebouw in deplorabele staat. Het had in de oorlog vluchtelingen gehuisvest en was uitgewoond. Mensen, die geen cent bezaten maar wel een paar handen, kwamen uit heel Europa om het schoon te maken en te repareren. In juli 1946 vond er de eerste wereldconferentie van Morele Herbewapening plaats. Het Caux Palace heette voortaan Mountain House. Toen Buchman met zijn team arriveerde en de aanwezigen leerde kennen, zei hij: 'Maar waar zijn de Duitsers? Je kunt Europa toch niet wederopbouwen zonder Duitsers?' Velen moesten jaren van wrok overwinnen. De voorlieden van het nieuwe, nu democratische Duitsland werden naar Caux uitgenodigd. Een brug van verzoening werd over de Rijn geslagen. Zoals Duitsers het hebben uitgedrukt: 'In Caux werd ons land opnieuw opgenomen in de familie der volken.'

Opbouw, verandering, verzoening

Opbouw, verandering en bruggenbouw - dat is de kern gebleven sinds de tweede wereldoorlog van dit programma van morele en geestelijke vernieuwing. Mensen zijn in hun diepste motivatie veranderd. Niet meer heb-, heers- of eerzucht hebben hen bewogen, maar het verlangen bouwsteen te zijn van een andere wereld. 'De keus is', zo is het geformuleerd, 'deel te zijn van de genezing van de wereld of van de ziekte.' Dit heeft zich ook uitgedrukt in het leven van gemeenschappen en van volken. Morele Herbewapening, heeft de Franse katholieke filosoof Gabriel Marcel gezegd, begint bij het meest intieme en vindt haar weerslag in het wereldwijde.

Initiatives of Change

In 2001 werd besloten de naam Morele Herbewapening (Moral Re-Armament) te veranderen in Initiatives of Change. Lees meer...