Met temperaturen die soms tot min 23 zakten was het retraiteoord Lia Gard, vier à vijf uur rijden ten noordoosten van Oslo, een van de koudste plaatsen van Noorwegen tijdens de laatste week van 2009. De zon was voornamelijk bezig met heel langzaam op en weer onder te gaan, en de noordenwind blies vreemd genoeg de sneeuw zelfs niet van de kleinste takjes af. Buiten was alles wit en stil.
En in stilte begonnen de ruim 70 mensen die zich in Lia Gard verzameld hadden, gezamenlijk hun dagen. Een uur van stille tijd om ons te bezinnen op wat ons allen hierheen had gebracht. Waar leef ik voor? Wat heb ik nodig, en wat heb ik juist niet meer nodig? Wat zijn de brandende kwesties in mijn land en heb ik wellicht een positieve bijdrage?
Velen kwamen uit Noorwegen, waar het Nieuwjaarskamp al 35 jaar lang een traditie is. Dit jaar verwelkomde het kamp ook velen uit het buitenland. Vanuit Frankrijk en Australië, Engeland, Nederland en Oekraïne, uit Rusland, Moldavië, Duitsland, Libanon en Kenia waren we naar deze plek van sneeuw en stilte gekomen.
Na een stevig ontbijt, waar de buitenlanders kennismaakten met enkele eigenaardige etenswaren zoals karamelgeitenkaas, bespraken we de vragen van de dag en deelden met elkaar onze gedachten uit de stille tijd. Ook vertelden we elk ons levensverhaal, een bijzondere gelegenheid om elkaar onze onverdeelde aandacht en steun te geven.
Volgens goed Noors gebruik haalden we rond lunchtijd onze matpakke (’s ochtends klaargemaakte boterhammen) tevoorschijn, waarna er ruimschoots tijd was om te skiën, te wandelen of te rusten. In de namiddag kwam de groep weer in zijn geheel bij elkaar. Verschillende sprekers introduceerden de thema’s van de dag: wie zijn mijn buren, en hoe gaan we om met diversiteit? Welke uitdagingen spelen er in onze samenlevingen? Wat moet veranderd worden, en wat moet gevierd worden? En hoe zetten we onze ideeën om in acties? De levendige discussies hierover werden vaak nog tijdens het avondeten voortgezet.
Op oudejaarsavond, na genoten te hebben van volksliedjes uit verschillende landen, klassieke en ‘postmoderne’ muziek, sketches en humoristische optredens, verzamelde iedereen zich in de kapel voor een middernachtsdienst. Eventjes voor twaalf uur werd het stil, en in stilte gingen we het nieuwe jaar in.
Tot slot reflecteerden we op wat ons had geïnspireerd, uitgedaagd en verrast gedurende deze week. Velen waren geraakt door de warme, hartelijke sfeer, waardoor iedereen zich welkom voelde. Zoals de 83-jarige Jens-Jonathan Wilhelmsen, de initiator van deze nieuwjaarskampen, zei: het geheim van het succes is niet alleen een gezonde dosis doorzettingsvermogen, maar vooral de oprechte vriendschappen tussen de mensen die dit kamp zijn 35e levensjaar hebben doen zien.
Tessa Calkhoven
Dit artikel verscheen in Ander Nieuws januari / februari 2010. Het is een ingekorte versie van een eerder verslag.