Overslaan en naar de inhoud gaan

Een droevige verjaardag

Datum

Het is alweer meer dan een jaar geleden dat Rusland met een geweldige overmacht Oekraïne binnenviel. Wat een droevige verjaardag. 24 februari 2022 deed Oekraïne op zijn grondvesten schudden. Er gingen alarmbellen af in de rest van Europa. De invasie opende onze ogen voor de ware Poetin. We hebben zitten slapen. Of we kozen ervoor om weg te kijken, ondanks de waarschuwingen van mensen die het konden weten, maar zich roependen in de woestijn voelden.

We hadden uit zijn daden kunnen weten, wie Poetin werkelijk is. Iemand die dissidenten vergiftigt of gevangen zet, die verantwoordelijk is voor het neerhalen van de MH17, die Grozny en Aleppo bombardeerde en ruïneerde, en die in 2014 de Krim en delen van oost Oekraïne binnenviel en annexeerde. Toen al begon de oorlog tegen Oekraïne, met als gevolg duizenden doden en immens leed.

Toch, tot de dag van vandaag is Oekraïne erin geslaagd met enorme moed en veerkracht weerstand te blijven bieden. Er is ook geen alternatief, behalve de dood of leven onder een niets en niemand ontziende dictatuur, waar de leugen regeert en mensen monddood zijn gemaakt. Om zijn vrijheid te behouden, daar vecht Oekraïne voor.

In 1993 startte IofC in de landen van de voormalige Sovjet Unie het leiderschapsprogramma Foundations for Freedom (F4F), om de grondslagen voor vrijheid en democratie te versterken. Het programma omvat cursussen, seminars, workshops en vervolgbijeenkomsten, waarin mensen aangemoedigd worden hun invloed op het nationale leven aan te wenden om eerlijkheid en transparantie te bevorderen bij de overheid en in het zakenleven; de ontwikkeling van een eerlijke en onafhankelijke pers te steunen; onderwijs op gezonde morele waarden te baseren. F4F ontwikkelde een sterk netwerk in de verschillende landen, en met name in Oekraïne, waar het programma gevestigd is. Dat deze diep gekoesterde vrijheid drie decennia later zo op de proef gesteld zou worden, had niemand kunnen bevroeden.   

De brute Russische invasie betekende een totale ommekeer in de plannen van F4F en de organisaties waarmee zij werkten. Nu moesten ze zich verhouden tot een oorlog, het hoofd bieden aan een ongekende agressie. Nu ging het er heel basaal om zoveel mogelijk Oekraïense levens te redden. Gelukkig kenden ze elkaar goed. Ze hadden samengewerkt voor een ecologisch gemeenschapshuis in centraal Oekraïne, waar veel cursussen plaats vonden. Hun band was sterk genoeg om samen een nieuwe organisatie op te richten, Solidarity in Action, met als doel directe levensreddende hulp te bieden aan Oekraïners in het land zelf. *

Vanaf het begin van deze oorlog ben ik in contact geweest met een van de organisatoren, Lena Kashkarova. Twee dagen voor de invasie  vluchtte ze vanuit Kyiv naar Berlijn, en ze coördineert daar nu met een team de hulp aan haar landgenoten. Dank zij speciale acties en via het rekeningnummer van Initiatives of Change Nederland hebben we het afgelopen jaar meerdere donaties kunnen doen. Sommige mensen hebben er voor gekozen Solidarity in Action maandelijks te steunen, wat door hen zeer op prijs wordt gesteld. **

Toen mijn echtgenoot en ik vorige week op familiebezoek in Berlijn waren, hebben we weer een ontmoeting met Lena gehad. Al pratende voelden we een grote verbondenheid. Hun moedige strijd raakt ons allen in de rest van Europa. Het gaat niet alleen om Oekraïne. Zij strijden voor vrijheid, democratie, mensenrechten, allemaal zaken die wij als vanzelfsprekend beschouwden, maar die dat niet zijn. Nu zien we hoe waardevol, maar ook hoe kwetsbaar deze verworvenheden zijn.

Zij offeren hun leven op, halen de kastanjes voor ons uit het vuur. Mensen sterven door stress, door gebrek aan medische hulp, vanwege ziekenhuizen die gebombardeerd worden. Hun moed, veerkracht en organisatietalent zijn bewonderenswaardig.

Wat wij kunnen doen, is zoveel mogelijk naast hen staan. Lena is dankbaar dat uit zoveel landen mensen door hun donaties zich solidair tonen. Zij en haar team voelen zich daardoor gesterkt en gesteund. Ze staan er niet alleen voor. Het is een verschrikkelijke tijd om in te leven, en toch onder al het lijden, voelt ze zich deel van een groter geheel.

Dus ook al weet niemand waar dit eindigt, zij en haar team gaan door met te doen wat noodzakelijk is, wat mogelijk is en wat juist is. Naast de harde krachten, waarmee Oekraïne vecht voor zijn land, puur om in vrijheid en waardigheid te overleven, merken Lena en team ook dat de zachte kracht van de tere menselijke relaties een enorme veerkracht geeft, zelfs in de vreselijkste omstandigheden.

Hennie de Pous-de Jonge

*Illustratie Solidarity in Action

** Het werk van Solidarity in Action kan gesteund worden door een gift over te maken naar:
Nederlandse Stichting Initiatives of Change
IBAN: NL49 ABNA 025 762 1202
o.v.v. eenmalige gift voor Oekraïne of maandelijkse gift voor Oekraïne.

Zie  ook Ukraine | Solidarity In Action. In de nieuwsbrieven, waarvoor je je daar kunt aanmelden, lees je meer over wat ze praktisch doen.